2022 Yılı PISA sınav sonuçları açıklandı. OECD’nin PISA 2022 raporunu ülkemiz özelinde değerlendireceğim. Öncelikle PISA nedir? Sorusuna cevap vererek zihinlerimizdeki kavramları netleştirmek istiyorum.
Açılımı "Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı" olan PISA, Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği
Örgütü’ne (OECD) üye olan 81 üye ülkede Fen, Matematik ve Resmi Eğitim Öğretim dilinde okuma
becerilerinin ölçüldüğü beynelmilel bir sınavdır. Bu sınava Ülkemizde 2022 yılının Nisan ve Mayıs
aylarında, 60 şehrimizdeki 196 okulumuzda okuyan 15 yaş grubundaki 7250 öğrencimiz katılmıştır.
Şunu da belirteyim; öğrenciler, PISA sınavına Bakanlık onayı ve öğrenci velilerinin muvafakati ile
katılım sağlıyor.
Sinek, küçük ama mide bulandırır… Şehir, okul ve öğrencilerin tespitinin OECD tarafından random
olarak yapıldığı açıklansa da bölgesel ve ekonomik farklılıkların değerlendirildiği bir araştırma evreni
belirleme kriterlerinin şeffaf olarak açıklanmamasını bir eksiklik olarak yorumluyorum.
PISA 2022 sınavı global covid19 salgınının en yoğun yaşandığı dönemin eğitim öğretim durumlarını
ortaya koyma açısından önemli verileri önümüze koyuyor. PISA 2022’de tüm branşlarda ülke
ortalamalarının düştüğünü gösteriyor. Özellikle uzaktan eğitim konusunda hızlı davranan ülkelerin
ülke sıralamasında öne çıktığını ve fen, matematik ve okuma alanlarındaki puan kayıplarını, diğer
ülkelere nazaran, daha aza indirgediklerini görebiliyoruz. Estonya bunun en iyi örneğidir.
Ülkemiz açısından değerlendirecek olursak; Bakanlık süresinin büyük bir bölümünde, salgın
nedeniyle, okulların kapalı olduğu döneme dek gelen Milli Eğitim Eski Bakanı Ziya Selçuk’un değerli
çabasıyla EBA ve ZOOM uzaktan eğitim platformları üzerinden eğitim öğretim faaliyetlerinin
sürdürülmesinin sonucu Türkiye 2022 yılında "fen, matematik ve okuma" alanlarında PISA ülke
sıralamasını 3 ila 5 sıra üste çıkardı. Nam-ı değer Ziya Hoca, bana göre son yirmi yılın en şanssız; ancak
eğitimci yönü en güçlü Milli Eğitim Bakanıdır. Ziya Hoca ve dönemin MEB ekibinin tüm çabasına
rağmen Türkiye 2022 PISA sonuçlarına göre; tüm branşlarda (fen, matematik ve okuma) OECD
ülkelerinin ortalamasının altında kaldı.
Bakanlığımızın PISA’da başarı elde ettik… içerikli paylaşımlarını tüm branşlarda ortalamanın altında
kaldığımız gerçeğiyle beraber değerlendirdiğimizde bu sonucun sevinilecek bir durum olmadığını
üzülerek görüyoruz.
Ülkemizin PISA 2022 sonuçlarını sayısal olarak ifade edecek olursak;
*Türkiye 2022 yılında 81 ülke arasında matematikte 39. sırada, okumada 36. sırada, fende ise 34.
sırada yer aldı.
*Matematik branşında; OECD ortalaması 472 puan iken Türkiye'nin puan ortalaması 453 oldu.
*Okuma branşında; OECD ortalaması 476 iken Türkiye ortalaması ise 456 puan oldu.
*Fen branşında; OECD ortalaması 485 iken Türkiye ortalaması ise 476 puan oldu.
PISA gibi uluslararası sınavların eğitim öğretim sistemimizin verimliliği konusunda başat belirleyici veri
olduğunu düşünmüyorum. Ancak PISA 2022, elimizdeki kayda değer, önemli sonuçlardan biridir.
Eğitim öğretim kalitemizin artması için çözüm önereceğim: Ortaokullarımızda ‘zorunlu din dersi’ ile
‘zorunlu seçmeli din dersinin’ haftalık toplamı 4 iken Fen Bilimleri dersi de 4 saattir. Matematik dersi
ise yoğun programına rağmen toplam 5 saattir. “İlim, Çin’de bile olsa gidip alın.” Diyen bir
Peygamberin ümmeti olarak bilimsel eğitim öncelenmeli, laik eğitim sistemi güçlendirilmelidir.
Serdar GÜNDÜZ
Liyakat-Sen Genel Sekreteri